kierownik zespołu:

dr Kinga Kamieniarz - Gdula

Tajemnica życia na poziomie molekularnym polega na regulacji ekspresji genów: ekspresji właściwego genu, we właściwym czasie i we właściwym miejscu. Ekspresja genów to proces, który pozwala na odkodowanie informacji genetycznej zawartej w odcinku DNA zwanym genem, oraz przepisanie jej najpierw na matrycę zwaną mRNA, a następnie zbudowanie na jej podstawie białka. mRNA syntetyzowane jest w procesie zwanym transkrypcją przez polimerazę RNA II (Pol II). Ludzkie DNA poza genami zawiera też długie odcinki niekodujące białka. Prawidłowa transkrypcja RNA wymaga rozpoznania przez Pol II miejsca początku oraz końca genu. Pomagają w tym białkowe czynniki inicjacji, wydłużania i terminacji (czyli zatrzymania) transkrypcji. Proces terminacji transkrypcji jest najsłabiej poznanym aspektem ekspresji genów. Tymczasem prawidłowa terminacja jest niezbędna do wydajnej syntezy poprawnej cząsteczki mRNA, funkcjonalnego oddzielenia sąsiadujących genów oraz odzyskania potrzebnej puli Pol II. Dodatkowo terminacja hamuje, bardzo powszechną w ludzkim genomie, transcrypcję niekodującego RNA. W swoich ostatnich badaniach wykazaliśmy, że w komórkach ludzkich na niektórych genach transkrypcja zatrzymywana jest przedwcześnie. Jest to dotychczas niedoceniony mechanizm kontroli ekspresji genów. Aktualnie realizowane projekty mają na celu lepsze zrozumienie tego nowego mechanizmu. Planujemy również scharakteryzować, w jaki sposób zmienia się terminacja transkrypcji podczas procesu nowotworzenia, używając komórkowych modeli raka piersi. Ta wiedza przyczyni się do zrozumienia podstawowych procesów molekularnych umożliwiających życie komórek. W dłuższej perspektywie może doprowadzić ona do lepszej diagnostyki lub leczenia nowotworów.